Τάσος Καπατσούλιας: Το τελευταίο γράμμα
Αν φθάσουν κάποτε στα χέρια σου, Δαφνούλα, αυτές οι σελίδες και τις διαβάσεις, ίσως και τις διαβάσεις, ίσως να χαμογελάσεις με πίκρα και να σκεφτείς:
«Τι ήθελες, καλέ μου Νίκο, και τα έγραφες αυτά; Δεν σου έφτανε το μαρτύριο της φυλακής σου! Δεν σου έφτανε η τρομερή αγωνία της αναμονής του θανάτου;»
Ίσως νάχεις δίκιο εσύ κι' όλοι οι άλλοι άνθρωποι, γιατί δεν ξέρετε. Μπορεί να ακούτε για μας, μπορεί να φαντάζεστε ακόμα. Μα όσο μεγάλη φαντασία κι' αν έχετε, ποτέ δεν θα μπορέσετε να φτάσετε την αλήθεια! Την αλήθεια την έχουν κλεισμένη μαζί μας στα τέσσερα ντουβάρια και την φυλάν ζηλότυπα να μην δει το φως, να μην τη δούνε οί άνθρωποι. Αυτοί που την φυλάν, τη φουβούνται τρομερά, γιατί αν βγεί στο δρόμο πρέπει να κρυφτούν βαθειά στη γη, να φυλαχτούν γιατί θα σηκωθούν κι' οι πέτρες να τους κυνηγήσουν!
Όμως εμείς οι φυλακισμένοι, μα κι' οι άνθρωποι που έχουν καθαρή τη συνείδηση, δεν την φoβόμαστε. Την έχουμε κλείσει, όχι μέσα σε ψηλά ντvουβάρια, μα στην καρδιά μας. Την λέμε σήμερα και θα την φωνάζουμε αύριο! Και τούτο το ταπεινό τετράδιο αυτό το σκοπό έχει. Να βοηθήσει λίγο και να δείξει σε σένα και σ' όλο τον κόσμο κάτω από ποιές συνθήκες ζούσαν, αγωνίζονταν και πεθαίναν οι άνθρωποι που «αμάρτησαν» γιατί πάλαιψαν για τη λευτεριά της πατρίδας, γιατί κυνήγησαν τον εχθρό και τους συνεργάτες τους που μόλυναν τα χώματά μας!
Μα δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος. Για μας που ζούμε τρία χρόνια τώρα μες τα μπουντρούμια, μακριά από δικούς και φίλους, μακριά από κάθε χαρά που μπορεί να δώσει ή ζωή, το γράμμα είναι μια ανακούφιση, είναι μια διέξοδος, είναι αν θες ακόμα και μια συντροφιά.
Το να θυμάται κανείς την περασμένη ζωή του, το να την συγκρίνει με την τωρινή και να την βλέπει πια με καινούργια μάτια, με νέες ξεκαθαρισμένες αντιλήψεις για το τι σημαίνει άνθρωπος γενικά και ποιος είναι ο προορισμός του, είναι ένα μέσο κριτικής ανάλυσης που θα του επιτρέψει ν' αποβάλλει τα κακά ελαττώματα, να γίνει πιο χρήσιμος στους δικούς του, πιο αγαπητός κι' άξιος στους συνανθρώπους του.
«SCRIPTΑ ΜΑΝΕΝΤ» λέγαν οι Ρωμαίοι. Κι' αν αυτό το γραφτό που το συμπληρώνω αργά - αργά, γλυτώσει από τις επιδρομές και μείνει, ίσως βoηθήσει την αλήθεια να βγει μια ώρα αρχήτερα στο φως και ν' ανταμείψει τον καθένα ανάλογα με τα έργα του!
Δεν σου κρύβω ακόμα ότι, το αν αποφάσισα να γράψω σ' αυτό το τετράδιο είναι γιατί μου ζητάς επίμονα τον τελευταίο καιρό με τα γράμματά σου, να μάθεις γενικότερα για την τωρινή ζωή μου!
Πώς να απαντήσω όμως στα ερωτήματά σου; Το γράμμα μου πριν φτάσει στα χέρια σου, περνάει από χέρια που ψαχουλεύουν και το διαβάζουν γραμμή - γραμμή. Έχουμε δικαίωμα να γράφουμε τα απολύτως οικογενειακά. Μια λέξη να χρησιμοποιήσουμε που θάναι ξένη στο φτωχό λεξιλόγιο του αγράμματου λογοκριτή μας, το γράμμα αν δεν σκιστεί, θα γυρίσει πάλι σε μας σαν «απαράδεκτο», σαν «επιλήψιμο»! Το αν πεινάμε, το αν βασανιζόμαστε, το αν περιμένουμε με την ψυχή στο στόμα κάθε βράδυ το θάνατο, δεν πρέπει να το μάθετε! Α π α γ ο ρ ε ύ ε τ α ι!... .
Έτσι σ' απαντώ μονάχα για να σ' ευχαριστήσω πολλές φορές για το δέμα και την επιταγή που μούστειλες και που με βοηθάνε να κρατηθώ στη ζωή.
Αλλά και αν ήθελα να σε κάνω κοινωνό σ' όλα αυτά που έχουν σχέση με την τωρινή ζωή μου, αν εύρισκα τον τρόπο να στο πω τι θά 'βγαινε, καλή μου; Σε φτάνουν τ' άλλα. Ας μην προσθέσω στους αδύνατους ώμους σου κι' άλλη μια στεναχώρια. Μα... σε τούτο τα χαρτί έχω δικαίωμα να τα γράφω. Κανείς δεν μπορεί να μου το απαγορέψει. Κανενός φύλακα φρουρού, το χέρι δεν θα ακουμπήσει πάνω του! Γράφω και το κρύβω.
Ναι, γράφω και το κρύβω γιατί θέλω να δεις πως όλο αυτό το διάστημα ήσουν πάντα στο μυαλό μου. Πως ή αγάπη μου για σένα είναι πάντα η ίδια. Γιατί πρέπει να ξέρεις ακόμα, μπορεί νάχουμε βάλει σαν σκοπό μας το φτιάξιμο μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από την αδικία, την εκμετάλλευση και την κλεψιά. Μια κοινωνία που μέσα σ' αυτήν οι άνθρωποι θα δουλεύουν και θ’ απολαμβάνουν τους κόπους τους. Μπορεί ακριβώς γι' αυτούς τους λόγους να δεxόμαστε σήμερα το μίσος της λεγόμενης «άρxουσας τάξης» μα δεν μπορούν να γίνουν όλα αυτά αν εμείς δεν αγαπάμε την οικογένειά μας κι' αν αυτή πρώτα απ’ όλα δεν κάνουμε ευτυχισμένη.
Από το βιβλίο του Tάσου Καπατσούλια "Το τελευταίο γράμμα"
Εκδ. Αλφειός, 1976
Ετικέτες ΟΙ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ 1, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ p.
» Δημοσίευση σχολίου