<body><script type="text/javascript"> function setAttributeOnload(object, attribute, val) { if(window.addEventListener) { window.addEventListener('load', function(){ object[attribute] = val; }, false); } else { window.attachEvent('onload', function(){ object[attribute] = val; }); } } </script> <div id="navbar-iframe-container"></div> <script type="text/javascript" src="https://apis.google.com/js/platform.js"></script> <script type="text/javascript"> gapi.load("gapi.iframes:gapi.iframes.style.bubble", function() { if (gapi.iframes && gapi.iframes.getContext) { gapi.iframes.getContext().openChild({ url: 'https://www.blogger.com/navbar.g?targetBlogID\x3d88644137678078798\x26blogName\x3d%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%83%CE%B5+%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF\x26publishMode\x3dPUBLISH_MODE_BLOGSPOT\x26navbarType\x3dBLUE\x26layoutType\x3dCLASSIC\x26searchRoot\x3dhttps://allilografia.blogspot.com/search\x26blogLocale\x3del\x26v\x3d2\x26homepageUrl\x3dhttps://allilografia.blogspot.com/\x26vt\x3d-4543012661489340193', where: document.getElementById("navbar-iframe-container"), id: "navbar-iframe" }); } }); </script>

γράμμα σε χαρτί

"Στην τσέπη του παλτού σου παλιό σουσάμι, φλούδα φυστικιών και το τσαλακωμένο γράμμα μου." - Γιάννης Βαρβέρης
 

ο Ανρί ντε Μοντερλάν στον Ανρί Ρολλάν

30 Οκτ 2010


Henry de Montherlant to Henri Rolland


27.2.48
Αγαπητέ μου Ανρί Ρολλάν,

Σας στέλνω αυτό το γράμμα για να διευκρινίσω όσα σας είπα πριν από λίγες μέρες - και σας τα είπα άσχημα, γιατί ήμουν εκτός εαυτού μ' αυτή την ιλαροτραγωδία του βεστιαρίου στο θέατρο Hébertot. Σήμερα σας γράφω με ψυχραιμία.

Εδώ και τρεις εβδομάδες που παρακολούθησα την παράσταση αφεθήκατε να παρασυρθείτε από τη φυσική κλίση της ιδιοσυγκρασίας σας σε κατεύθυνση αντίθετη όσων είχαμε συμφωνήσει στις πρόβες, που ήταν: να αποδοθεί με δύναμη και σκληρότητα μόνον ό,τι είναι απολύτως αναγκαίο για να συντηρείται άγρυπνη (ή να ξυπνάει) η προσοχή του κοινού, και όλα τα άλλα να δοθούν είτε με α π λ ό τ η τ α, είτε με β ά θ ο ς, είτε με π ό ν ο. Η συνεχής σκληρότητα που έχει τώρα η ερμηνεία σας αυτοαναιρείται και, επιπλέον, κουράζει. Θυμόσαστε τι μου είχατε πει; «Στις ερμηνείες μας το παρακάνουμε πάντα με υπερτονισμούς».

Εκτός αυτού, καταλήγετε να κάνετε τον ήρωά μου αποκρουστικό, κι αυτό δεν το θέλησα. Αυστηρός, σκληρός, λυπημένος, σίγουρα' όχι όμως αυτός ο δράκος, όχι αυτό το φρικτό γερόντιο το μεμψίμοιρο και δύστροπο, που συνεχώς κ ρ α υ γ ά ζ ε ι. Όσο, όταν βρίσκομαι μόνος στο γραφείο μου, εξεγείρομαι εναντίον εκείνων που μου λένε πως έπλασα ένα τέρας, άλλο τόσο, βγαίνοντας τώρα από το θέατρο, είμαι πρόθυμος να τους δώσω δίκιο. Αλλά εγώ ποτέ δεν θέλησα να κάνω τον ήρωά μου αντιπαθή, ούτε όμως και συμπαθή. Θέλησα να εμπνέει σεβασμό. Όπως τον βλέπω στη σκηνή, δεν εμπνέει πια σεβασμό, εμπνέει φρίκη, ακόμη και κάποια περιφρόνηση: «Στο κάτω-κάτω, ας μας αφήσει ήσυχους με τις συνεχείς του σκηνές!» Ήμουν μ α ζ ί του, τώρα εξεγείρομαι ε ν α ν τ ί ο ν του. Και είμαι αναγκασμένος να συμφωνήσω με πολλούς θεατές που μου γράφουν: «Δεν είναι έτσι ο Χριστιανισμός». Και τους καταλαβαίνω που βγαίνουν από το θέατρο ανάτριχοι. Η διολίσθηση έγινε αδιόρατα, χωρίς να την καταλάβει κανείς. Σας ζητώ να ξαναβρείτε το κλίμα της λ ι τ ό τ η τ α ς και του σ υ γ κ ρ α τ η μ έ ν ο υ π ό ν ο υ.

Σας τα λέω όλα αυτά με αμεσότητα, αγαπητέ μου Ρολλάν, και είναι απόδειξη της πολύ μεγάλης εκτίμησής μου για σας, για τον άνθρωπο και τον καλλιτέχνη. Ίσως προς στιγμήν δυσανασχετήσετε λίγο, αλλά σας ζητώ να σκεφθείτε. Θυμόσαστε με πόσον ε ν θ ο υ σ ι α σ μ ό ήρθα στο καμαρίνι σας πριν από τρεις εβδομάδες και σας είπα πως είσαστε τέλειος. Με την ίδια αυθορμησία σας λέω τώρα: προσοχή! Δεν χρειάζεται, βέβαια, να μπείτε στον κόπο να μου απαντήσετε.

Όπως και να 'ναι (σας το είπαν όλοι, ακόμη και όσοι σας σχολίαζαν), σ' αυτόν το ρόλο επιτύχατε την ωραιότερη δημιουργία της καριέρας σας. Μόνο που πρέπει να επανέλθετε στην ερμηνεία όχι ακριβώς της πρεμιέρας, αλλά των ημερών που την ακολούθησαν.

Πιστέψτε με, κτλ.

Montherlant

Υ.Γ.
Και, σας παρακαλώ, βρέστε άλλο τρόπο να προφέρετε το «Συχώρεσέ με, Μαριάνα, συχώρεσέ με!». Πρέπει να εκφράζει ολοκληρωτική αμηχανία. Και προχθές ήταν να να την κατσαδιάζατε.

Henry de Montherlant
Μετάφραση: Δημ. Σ. Αθανασόπουλος



Από την Νέα Εστία τχ.1674-1657/ Νοέ.1997

(φωτογραφία: babelio.com)


Ακόμα:
ο Henry de Montherlant, στo χωρίς άλλη αναβολή

Ετικέτες

Ναταλία Γκίντσμπουργκ: Αγαπητέ μου Μικέλε

24 Οκτ 2010


2 Απριλίου '71

Αγαπητέ μου Μικέλε,

Μόλις έλαβα το γράμμα σου. Μου άφησε ένα συναίσθημα άγχους. Είναι φανερό πως είσαι πολύ δυστυχισμένος.

Ίσως δε θα πρέπει να δραματοποιώ αυτό σου το γράμμα. Ίσως θα πρέπει να πω ότι απλώς τσακώθηκες λιγάκι με τη γυναίκα σου κι αισθάνεσαι μόνος. Μα δεν καταφέρνω να μην το δραματοποιώ. Είμαι τρομαγμένη.

Θα μπορούσα εγώ να 'ρθώ να σε βρω αν οεν έρθεις εσύ. Δε μου είναι εύκολο γιατί δεν ξέρω πώς να αφήσω τη μικρή και τον Ορέστε κι ύστερα δεν έχω λεφτά, μα αυτό είναι το λιγότερο γιατί θα τα ζητούσα από τη μαμά. Η μαμά δεν είναι και πολύ καλά, εξακολουθεί να έχει κάθε λίγο και λιγάκι πυρετό και φυσικά δε θα της πω ότι έλαβα από σένα ένα γράμμα που με τρόμαξε. Αν αποφασίσω να φύγω και της ζητήσω λεφτά, θα της πω ότι δε θα έρθεις γιατί δε σ' αφήνει η δουλειά σου κι έτσι σκέφτηκα να σου κάνω εγώ μια επίσκεψη.

Λες πως δε θες απάνω σου αυτή τη στιγμή τα μάτια των ανθρώπων που σ' αγαπούν. Κι αλήθεια, είναι δύσκολο να ανεχτούμε τα μάτια των ανθρώπων που μας αγαπάνε, όταν περνάμε μια δύσκολη στιγμή, μα είναι μια δυσκολία που την ξεπερνάμε πολύ γρήγορα. Τα μάτια των ανθρώπων που μας αγαπούν μπορούν να είναι την ώρα που μας κρίνουν, πάρα πολύ διάφανα, συμπονετικά και αυστηρά, μπορεί να είναι σκληρό πράμα, τελικά όμως είναι σωτήριο κι ευεργετικό να αντιμετωπίσουμε τη διαφάνεια, την αυστηρότητα, τη συμπόνοια.

Η φίλη σου η Μάρα παράτησε τον Κολαρόζα και έφυγε. Μου έγραψε. Βρίσκεται στο Νόβι Λίγκουρε, στο σπίτι μιας δούλας των εξαδέλφων της. Είναι σε απελπιστική κατάσταση, αφού δεν έχει πού να πάει να ζήσει και δεν έχει τίποτα δικό της στον κόσμο παρά μόνο ένα κιμονό μαύρο με ήλιους, μια γούνα από βιζόν κι ένα μωρό. Έχω όμως την εντύπωση πως όλοι μας κατέχουμε τη λεπτή τέχνη να μπερδευόμαστε σε καταστάσεις δίχως σωτηρία, που από κανέναν δεν μπορούν να βρουν λύση και που δε μας επιτρέπουν να κάνουμε ούτε μπρος ούτε πίσω.

Γράψε μου μόνο δυο λόγια για να μου πείς αν μπορώ να έρθω. Δε θέλω να έρθω αν η σκέψη να με δεις σου είναι αφόρητη.

Αντζέλικα


Από τo βιβλίο της Natalia Ginzburg Αγαπητέ μου Μικέλε
(Caro Michele)
εκδ. Οδυσσέας, 1978
Μετάφραση: Αλεξάντρα Βίττι

(φωτoγραφία: margencero.com)

Ετικέτες

Κάρολιν Φορσέ - Γράμμα από την Πράγα, 1968-78

18 Οκτ 2010


Είναι ξανά χειμώνας, κρύες σφαίρες
της πνοής μας που μεταμορφώνονται
σε κορμιά. Είμαι ακόμα φυλακή,
τρώω πιατέλες κόλλα
για πρωινό. Ξυπνάω
από το ντους του προβολέα στην αυλή
την βίαιη σκιά ανθρώπου που τρέχει
όπως έπρεπε να είχα τρέξει κι εγώ,
όπως έπρεπε να είχα αναρριχηθεί αφήνοντας
πίσω φεγγάρια από τα δάχτυλά μου
εκεί που να μην τα 'βρισκε κανένας.
Δέκα χρόνια και
δε μου πάει να σκεφτώ
ότι το 68 ήμουνα τόσο
ηλίθιος, τσουγκρίζοντας ποτήρια
με ένα στρατιώτη, φωνάζοντας Viva
Dubcek, Viva Svoboda, Viva
Socialisme. Στα εικοσιοχτώ
γέρασα, θυμάμαι τα μπουκάλια
που γεμίζαμε με κουρέλια
από τα φορέματα των μανάδων μας, κι αυτή
την αργή λέξη Soviet που την προφέραμε
σε ένα ρυάκι ροχάλας. Θα μπορούσα
να 'χα ερωτευτεί. Υπήρχαν
πολλές γυναίκες στους δρόμους
που φώναζαν για τριαντάφυλλα.
Θα 'πρεπε να τους είχα δώσει λεφτά,
να κουβαλούσα τα πέταλα σ' ένα δωμάτιο
όπου μπορεί να 'πεφτα στο κρεβάτι,
μια γλώσσα ν' άνοιγε το πρωί τα μάτια μου.
Τώρα ν' αγγίξω τον εαυτό μου; Δεν υπάρχει.

Carolyn Forché
Μετάφραση: Στάθης Γουργουρής



- η λέξη - τ.58/Οκτ. '86

(φωτογραφία: voiceseducation.org)

Ετικέτες

Πινακοθήκη ~ Mizuno Toshikata (1866-1908)

12 Οκτ 2010

6Tanzaku Letter6

Ετικέτες

Στήβι Σμιθ: Σύζυγος στη ζούγκλα

6 Οκτ 2010


Αγαπητή μου Έβελυν σε σκέπτομαι συχνά
στης ζούγκλας μέσα την αναμπουμπούλα - με το δίκαννο
χτες χτυ(ι)ποπποτάμισα
κι έκατσα και λεπτομερώς κατέγραψα τα πάντα να στα δώσω ραπόρτο
αλλά χαθήκανε στη φασαρία μέσα -
Βλάφτει να πίνεις εδώ πέρα
παρ' όλο που, όπως ξέρεις, το 'χω κόψει.
Αύριο λέω να βαδίσω μόνος
Βαθιά στης ζούγκλας τα έγκατα.
Όλα είναι γκρίζα ξέρεις,
Πράσινο μόνο στην κορφή
(εκτός κι αν έχει πέσει δέντρο χάμω).
Ο ήλιος κατεβαίνει, πλοπ, κι είναι απαίσια
Δεν κάνεις κέφι να χωθείς στης ζούγκλας το καμίνι
Μόνο τρελός θα το 'θελε κάτω απ' αυτόν τον ήλιο
Καθότι λιάζονται και οι ανακόντες, Έβελυν, κι απ' ό,τι βλέπω
Η τροφή δε μοιάζει να τους έχει λείψει.
Προς το παρόν αυτά, απ' τον αγαπημένο σου σύζυγο, Γουίλφρεντ.

Stevie Smith
Μετάφραση: Μάγια Διαμάντη



Από τον περίπλου - τ.51/2002

(φωτογραφία: bbc.co.uk)

Ετικέτες