o Vaslav Nijinsky στον Sergei Pavlovich Diaghilev
Στον Άνθρωπο
Δεν ξέρω πώς να σας αποκαλέσω αφού μου είναι αδύνατο να σας δώσω ένα όνομα που να σας ταιριάζει. Σας γράφω, πιστέψτε με, χωρίς αποστροφή, χωρίς εχθρότητα, όσο πιο ήρεμα μπορώ. Δεν έμαθα ποτέ να λέω όμορφες φράσεις, ωστόσο, μπορώ με ευχαρίστηση να σας πω τι σκέφτομαι.
Δε σας φοβάμαι' ξέρω πως στο βάθος της καρδιάς σας δε με μισείτε. Σας αγαπώ, σαν ανθρώπινο πλάσμα, μα δεν επιθυμώ, μαζί σας πια, καμιά συναλλαγή. Και κάτι ακόμη που θέλω να ξέρετε, είναι ότι δεν έπαψα να εργάζομαι ούτε στιγμή. Δεν είμαι ένας νεκρός άνθρωπος. Πώς θα μπορούσα, άλλωστε, όταν εντός μου κατοικεί ο Θεός κι εγώ σ' Αυτόν! Μ' απασχολεί ο χορός κάθε στιγμή, και συνεχώς προοδεύω. Καμιά φορά γράφω κιόλας, αν μπορώ, δεν χρησιμοποιώ, όμως, τα όμορφα λόγια που, τόσο εσείς αγαπάτε. Εμένα δε μ' ενδιαφέρει να οργανώνω θεατρικά συγκροτήματα, είναι η τύχη της ανθρωπότητας που με απασχολεί.
Εσείς, εσείς είστε πεθαμένος, ο θάνατος διακρίνεται πίσω απ' τα έργα σας.
Ξέρω πως είστε ο χειρότερος εχθρός μου, δεν μπορώ λοιπόν να σας πω φίλο, ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι σκέφτομαι κακό για σας: η αντιπάθεια έχει το στίγμα του θανάτου, και γω πλημμυρίζω ζωή... Είστε κακός, ενώ εγώ σας αγαπώ, (με μια αγάπη βαθιά και διεισδυτική), την ανθρωπότητα την αγαπώ όπως ο καλός Ντοστογιέφσκυ.
Έχετε πει ότι είμαι τρελός, εγώ πιστεύω ότι ο τρελός είστε εσείς. Σας αρέσει να ταπεινώνετε τους ανθρώπους, εγώ αρνούμαι να υποκύψω. Δεν θέλω αυτό το χαμόγελό σας που ο θάνατος ζωγραφίζει. Το δικό μου έχει χαθεί, δεν έχω, όμως, τύψεις γιατί δεν κατέστρεψα τίποτε. Σκοπός του γράμματός μου δεν είναι να σας διασκεδάσει, σας γράφω, αντίθετα, για να σας κάνω να κλάψετε. Είμαι ένα πλάσμα ευαίσθητο, λογικό, ενώ εσείς, μ' όλο που δεν στερείσθε κρίσεως, δεν έχετε καμιά ευαισθησία και τα αισθήματά σας είναι καταστροφικά. Ορκιστήκατε να με καταστρέψετε, όταν εγώ σκεπτόμουν να σας σώσω. Σας αγαπώ, ελπίζοντας έτσι να δω ευτυχισμένο τον άνθρωπο που με μισεί, κι εύχεται τη δυστυχία μου.
Γνωρίζω τη δολιότητά σας. Όταν ακόμη ζούσα μαζί σας, τα νεύρα μου ξέσπαγαν συχνά, όμως, το πνεύμα μου ήταν πάνω απ' αυτά τα παιδιαρίσματα, γιατί ο Θεός βρισκόταν στο πλευρό μου. Αντίθετα, εσείς δεν είστε παρά ένα θηρίο που παντελώς αγνοεί τον έρωτα.
Μην σκέφτεστε, μην με παραφυλάτε: δεν είμαι πια δικός σας και σεις δεν μου ανήκετε - και τα αισθήματά μου δεν άλλαξαν: "δικός σας", αλλά με επιφύλαξη.Στο παρελθόν, ακολουθώντας το παράδειγμά σας, είχα ξεχάσει το Θεό - μονάχα εγώ τον ξαναβρήκα. Η καταστροφή σας διασκεδάζει, σας αρέσει ο θάνατος παρ' όλο τον τρόμο που σας προξενεί, ενώ εγώ τον θεωρώ κάτι το φυσικό, κάτι απ' όπου όλοι θα περάσουμε - όντας λοιπόν προετοιμασμένος, δεν τον φοβάμαι καθόλου. Αγαπώ τον έρωτα, αλλά δεν είμαι μόνο σάρκα και αίμα, είμαι όλος μία ψυχή, όλος πνεύμα... Είμαι ο έρωτας... Δεν δείξατε κατανόηση που θα μας επέτρεπε να ζήσουμε μαζί σαν αληθινοί φίλοι. Σας εύχομαι κάθε καλό.
Θα έπρεπε πολλά να σας εξηγήσω. Μάθετε μόνο πως δεν σκοπεύω να ξαναδουλέψω μαζί σας. Ακολουθούμε δρόμους πολύ διαφορετικούς. Εσείς είστε υποκριτής' εγώ δεν θέλω να γίνω - γιατί, πέρα απ' τη βοήθεια που μπορεί να μου προσφέρει για την επίτευξη κάποιου σκοπού καλού κι ευγενικού, η υποκρισία μού είναι ανυπόφορη.
Είστε κακός άνθρωπος - δεν είστε μήτε τσάρος, μήτε αρχηγός - δεν είστε ο Αυτοκράτοράς μου, αλλά ένας άνθρωπος φαύλος που θέλει το κακό μου, ενώ εγώ ούτε καν επιθυμώ τη δυστυχία σας - εγώ, που είμαι ένα πλάσμα τρυφερό, που προσπαθεί να γράψει για σας ένα νανούρισμα, ένα τραγούδι που θα σας αποκοιμίσει!...
Κοιμηθείτε εν ειρήνη, κοιμηθείτε, κοιμηθείτε ήσυχα.
Βασλάου Νιζίνσκυ
Από τo βιβλίο Το ημερολόγιο του Νijinsky- εκδ. Nεφέλη, 1981 σε μετάφραση Βερονίκης Δαλακούρα
Ετικέτες ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ 1