<body><script type="text/javascript"> function setAttributeOnload(object, attribute, val) { if(window.addEventListener) { window.addEventListener('load', function(){ object[attribute] = val; }, false); } else { window.attachEvent('onload', function(){ object[attribute] = val; }); } } </script> <div id="navbar-iframe-container"></div> <script type="text/javascript" src="https://apis.google.com/js/platform.js"></script> <script type="text/javascript"> gapi.load("gapi.iframes:gapi.iframes.style.bubble", function() { if (gapi.iframes && gapi.iframes.getContext) { gapi.iframes.getContext().openChild({ url: 'https://www.blogger.com/navbar.g?targetBlogID\x3d88644137678078798\x26blogName\x3d%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1+%CF%83%CE%B5+%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF\x26publishMode\x3dPUBLISH_MODE_BLOGSPOT\x26navbarType\x3dBLUE\x26layoutType\x3dCLASSIC\x26searchRoot\x3dhttps://allilografia.blogspot.com/search\x26blogLocale\x3del\x26v\x3d2\x26homepageUrl\x3dhttp://allilografia.blogspot.com/\x26vt\x3d-4503636247666117187', where: document.getElementById("navbar-iframe-container"), id: "navbar-iframe" }); } }); </script>

γράμμα σε χαρτί

"Στην τσέπη του παλτού σου παλιό σουσάμι, φλούδα φυστικιών και το τσαλακωμένο γράμμα μου." - Γιάννης Βαρβέρης
 

Αντρέι Πλατόνοφ: Ταξίδι με ανοιχτή καρδιά, Τσεβενγκούρ


Κοιτούσε τον ουρανό από το παράθυρο του σχολείου κι έβλεπε τα αστέρια πάνω από τη νυχτερινή γαλήνη. Τόση σιωπή βασίλευε εκεί όση και σε μια στέπα που έχει μόνο ερημιά και δεν έχει αέρα να πάρεις αέρα. Γι’ αυτό και πέφτουν τα αστέρια. Η Σόνια σκεφτόταν το γράμμα - θα καταφέρουν άραγε να της το φέρουν άθικτο μέσα από τόσα χωράφια; Το γράμμα είχε γίνει κάτι σαν ιδανικό, που τροφοδοτούσε με δύναμη τη ζωή της. Ό,τι και να έκανε η Σόνια πίστευε ότι κάπου ένα γράμμα ψάχνει να τη βρει κι έρχεται όλο πιο κοντά της. Όμως κράτησε μόνο για τον εαυτό της αυτή την ανάγκη για μέλλον και χαρούμενη ελπίδα και με μεγαλύτερη φροντίδα άρχισε να δουλεύει για να μειώσει τη δυστυχία των χωρικών. Ήξερε ότι το γράμμα θα ήταν η ανταμοιβή της για όλα. Όμως εκείνους τους καιρούς τα γράμματα διαβάζονταν κι από άλλους ανθρώπους. Το γράμμα του Ντβάνοφ προς τον Σουμίλιν το είχαν ανοίξει από το Πετροπαβλόφσκα ακόμη. Πρώτος το διάβασε ο ταχυδρόμος κι ύστερα όλοι του οι γνωστοί που ενδιαφέρονταν για το διάβασμα: οι δάσκαλοι, ο διάκος, η χήρα του μπακάλη, ο γιος του ψάλτη και κάμποσοι άλλοι ακόμη. Τότε οι βιβλιοθήκες ήταν κλειστές, βιβλία δεν πουλιόνταν και οι άνθρωποι των γραμμάτων ήταν δυστυχισμένοι κι αναζητούσαν πνευματική παραμυθία. Γι' αυτό και το σπίτι του ταχυδρόμου είχε γίνει βιβλιοθήκη. Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα γράμματα δεν έφταναν ποτέ στον αποδέκτη τους, τα κρατούσαν εκεί για να τα ξαναδιαβάζουν πολλές φορές και να ευφραίνονται. Ο ταχυδρόμος κατ' αρχήν ξεχώριζε τις κρατικές επιστολές – γνώριζαν όλοι εκ των προτέρων το περιεχόμενό τους. Οι αναγνώστες έβρισκαν μεγαλύτερη ικανοποίηση στα γράμματα εκείνων που περνούσαν τράνζιτ από το Πετροπαβλόφσκα – οι άγνωστοι έγραφαν θλιμμένα και με ενδιαφέρον ύφος. Ο ταχυδρόμος σφράγιζε τα διαβασμένα γράμματα και τα έστελνε στον προορισμό τους. Η Σόνια δεν το γνώριζε αυτό, αλλιώς θα είχε ξεκινήσει με τα πόδια να επισκεφτεί όλα τα επαρχιακά ταχυδρομεία.

Andrei Platonov
μτφ: Πάνος Σταθόγιαννης


Από το βιβλίο Ταξίδι με ανοιχτή καρδιά, Τσεβενγκούρ
Εκδόσεις: Νέοι Ορίζοντες/Λιβάνη, 1996


H ανάρτηση είναι υπόδειξη και δουλειά του Χρήστου.

Ετικέτες

« Home | Next »
| Next »
| Next »
| Next »
| Next »
| Next »
| Next »
| Next »
| Next »
| Next »

At Τρίτη, Φεβρουαρίου 19, 2013 8:46:00 μ.μ., Anonymous Χρήστος :

:-)

Το διάβασες;    



At Τετάρτη, Φεβρουαρίου 20, 2013 7:58:00 μ.μ., Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

Ατύχησα, Χρήστο. Τα δύο μεγάλα βιβλιοπωλεία που προτιμώ, παρά τις φιλότιμες προσπάθειές τους, δεν κατάφεραν να το βρουν. Το βιβλίο είναι εξαντλημένο από τον εκδοτικό οίκο. Με την πρώτη ευκαιρία, θα πάρω σβάρνα άλλα, κεντρικά και μη, και, αν είμαι τυχερή, μπορεί να βρω κανένα ξεχασμένο.    



At Τετάρτη, Φεβρουαρίου 20, 2013 9:17:00 μ.μ., Anonymous Χρήστος :

:-(

Κρίμα. Στη Βιβλιονέτ είδα ότι είναι εξαντλημένο από τον εκδοτικό οίκο, στην ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου πάλι δεν φαίνεται κάτι τέτοιο.

Είναι άδικο που ένα συγγραφέας σαν τον Πλατόνοφ είναι σχεδόν άγνωστος στην Ελλάδα και ελάχιστοι έχουν διαβάσει τα βιβλία του.    



At Πέμπτη, Μαρτίου 14, 2013 9:07:00 μ.μ., Anonymous Χρήστος :

Δεν μας πτοούν τα εξαντλημένα από τους εκδοτικούς οίκους βιβλία και μένουμε στην εποχή με μία πρόταση για τον Σεργκέι Αϊζενστάιν στα Αυτοβιογραφικά. :-) Από το περιοδικό Το Δέντρο, τεύχος 58-59 (1-2/1991), σε απόδοση Αρετής Καράμπελα.

(Ελπίζω να μην υπάρχουν πολλά λάθη στη μεταφορά. Επίσης Δεν μου αρέσει ο τρόπος που σημείωσα τις παραπομπές, αλλά δεν σκέφτηκα κάτι καλύτερο.)

Εγώ και το Ποτέμκιν

Το Θωρηκτό Ποτέμκιν μπορεί να πει κανείς, χωρίς να υπερβάλει ότι το είδαν αρκετά εκατομμύρια θεατές. Από διάφορες εθνικότητες, φυλές και χώρες του κόσμου. Σε πολλούς απ' αυτούς, ίσως, η σκηνή του πένθους γύρω από το πτώμα του Βακούλινκ προκάλεσε ένα κόμπο στο λαιμό. Όμως είναι σχεδόν σίγουρο ότι κανείς ανάμεσα σ' αυτά τα εκατομμύρια δεν κατέγραψε και δεν κατανόησε την παρουσία ενός μικρού σημείου του μοντάζ -μόλις κάποιου κυττάρου- σ' αυτή τη σκηνή.
Για αν είμαστε πιο συγκεκριμένοι, όχι ακριβώς σ' αυτή τη σκηνή αλλά σ' εκείνη όπου το πένθος μετατρέπεται σε οργή και ο λαϊκός θυμός εκρήγνυται σε διαδήλωση διαμαρτυρίας γύρω από την τέντα (με το νεκρό Σ.τ.Μ.).
Στο χώρο της τέχνης μία «έκρηξη» και δη μία έκρηξη συναισθηματική δομείται βάσει των ίδιων κανόνων περιγραφής της ανάφλεξης των εκρηκτικών υλών. Μου πέρασε από το μυαλό να τα διδάξω αυτά στη σχολή υποψήφιων μηχανικών του στρατού, στο τμήμα των τεχνικών.
Στη μία όπως και στην άλλη περίπτωση, αρχικά υπάρχει μια υπερφόρτωση της έντασης. (Προφανώς τα μέσα περιγραφής είναι διαφορετικά κατά περίπτωση και το μοντέλο δεν μπορεί να γενικευθεί στα επιμέρους στοιχεία του για όλες τις περιπτώσεις!) Ακολουθεί η έκρηξη και η εκτόνωση. Αυτό το βίαιο τίναγμα αφήνει να ελευθερωθούν χιλιάδες θραύσματα.
Το ενδιαφέρον εδώ βρίσκεται στο ότι το αποτέλεσμα δεν επιτυγχάνεται εάν ανάμεσα στην συμπίεση και την εκτόνωση δεν «παρεμβάλλεται» κάτι, όπως ένα κομμάτι «τονισμένο», που δημιουργεί την απαραίτητη ώθηση για να κατευθύνει με ακρίβεια την ίδια την έκρηξη.
Σε μια έκρηξη πραγματική και ουσιαστική, αυτό το ρόλο αναλαμβάνει ο πυροβολητής, που είναι πάντα απαραίτητος και μεταχειρίζεται ένα φυσίγγιο όπλου, ή μια δέσμη εκρηκτικών υλών με βαμβακοπυρίτιδα τοποθετημένη κάτω από μια γέφυρα από όπου περνά σιδηρόδρομος. Το Ποτέμκιν είναι γεμάτο απ' αυτού του είδους τα «κομμάτια» (τα «τονισμένα». Σ.τ.Μ.).
Στην αρχή της «σκάλας της Οδησσού»-1- χρησιμοποιείται το μεγάλο μάθημα με τη λέξη ΞΑΦΝΙΚΑ, η οποία αμέσως μετατρέπεται σε μία "δόνηση" αποτελούμενη από τρία πολύ μικρά σημεία του μοντάζ («κυψελικά») που δείχνουν το ίδιο κεφάλι σε τρεις διαστάσεις. Έτσι παράγεται εξ άλλου κάτι όπως η έννοια μιας ομοβροντίας τουφεκιών που σκίζει τη σιωπή. (Το φιλμ είναι βουβό και το αποτέλεσμα είναι λίγο ως πολύ εφάμιλλο ενός πυροβολισμού από τουφέκι «εκτός πεδίου»!)
Η συγκινητική έκρηξη του φινάλε με τη σκάλα, έγινε μ' αυτό τον τρόπο: η αρχική σύγκρουση -μια βολή κανονιού- που γίνεται από τον πυροβολητή για να τη δει ο θεατής, μεταφέρεται κατόπιν στο κιγκλίδωμα και στους στύλους ενός εγκαταλελειμμένου σπιτιού στην οδό Μαλάγια Φοντάνκα, για να μεταμορφωθεί τελικά σε δεύτερη έκρηξη «πραγματική και ουσιαστική» (ανάμεσα σ' αυτές τις δύο, σηκώνονται τα λιοντάρια...)-2-.
Έναν ανάλογο τόνο βρίσκουμε και στη μεταμόρφωση του πένθους σε θυμό, όταν οι ναύτες συγκλίνουν και συναντιώνται στη γέφυρα του θωρηκτού' είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι που πιθανόν δεν εισπράχθηκε ως ένα «θέμα» αλλά ως ένας τόνος καθαρά δυναμικός: ένα απλό σημείο του συνόλου που δεν επιτρέπει να συλληφθεί με ακρίβεια αυτό που συμβαίνει τελικά. Δηλαδή: ένας νεαρός σε παροξυσμό οργής σκίζει το πουκάμισο.
Αυτό το κομμάτι δοσμένο με το συγκεκριμένο ύφος, εντάχθηκε στο κατάλληλο σημείο ανάμεσα στο καδράρισμα ενός φοιτητή γεμάτου οργή και στη σκηνή των σφιγμένων χεριών που κινούνται στον αέρα.
Η οργή του λαού στην παραλία «εκρήγνυται» μαζί με την οργή των ναυτών που είναι μαζεμένοι στη γέφυρα και... να η κόκκινη σημαία υψώνεται στο Ποτέμκιν.    



At Πέμπτη, Μαρτίου 14, 2013 9:07:00 μ.μ., Anonymous Χρήστος :

*
Μια μέρα εμφανίζεται μπροστά μας ένας άνθρωπος ασυνήθιστα ψηλός, αφυδατωμένος, καθόλου αθλητικός. Είναι ο υπεύθυνος του διαφημιστικού γραφείου της Nestlé (βιομηχανίας γάλακτος), ειδικευμένης στο συμπυκνωμένο γάλα. Την προηγούμενη μέρα είχε δει Το παλιό και το καινούριο -3- και μας είπε ότι ποτέ άλλοτε δεν είχε παρακολουθήσει στο σινεμά μ' έναν τρόπο τόσο διεισδυτικό τι σημαίνει γάλα -4-. Πρότασή (του): ένα διαφημιστικό φιλμ για το γραφείο του. Υλικό: (από) ένα ταξίδι ανά την υφήλιο. Θέμα: οποιοδήποτε ή κανένα. όρος απαραίτητος: να δείξω ότι τα παιδιά της Αφρικής, της Ινδίας, της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας, της Γροιλανδίας κ.λπ., έπιναν συμπυκνωμένο γάλα Nestlé.
Δεν καταφέραμε να συμφωνήσουμε, αν θυμάμαι καλά, στο ύψος των οδοιπορικών. (Αλλά η «διαφωνία» μας ήταν πιο βασική: η σοβιετική εξουσία δεν με είχε κάνει σκηνοθέτη για τέτοιες ταινίες!)
*
Η εμπορική μας αντιπροσωπεία στο Παρίσι βρισκόταν στην οδό Ντ' Αστόργκ. Το 1929 δεν υπήρχε ακόμα κινηματογραφικός τομέας. Αντ' αυτού η αντιπροσωπεία διέθετε ένα τμήμα για την πώληση και διακίνηση πολύτιμων λίθων και διαμαντιών των Ουραλίων.
Αυτό το τμήμα διευθυνόταν από μία συγκεκριμένη ομάδα και έναν άνθρωπο κατηφή και θανάσιμα πληκτικό. Σ' εκείνον είχε ανατεθεί, εκτός των άλλων, η ευθύνη πώλησης των ταινιών μας. Και η εμπορική τύχη του κινηματογράφου μας κρινόταν μ' έναν τρόπο θλιβερό.
Μια ωραία πρωία οι υπεύθυνοι πώλησης των διαμαντιών μου μετέφεραν μια επίσημη πρόταση. Θεωρούμαι ειδικός των ιστορικών τοιχογραφιών. Εορτάζονταν τα 100 χρόνια της ανεξαρτησίας του Βελγίου. Και η βελγική κυβέρνηση εξέφρασε την επιθυμία να εμπιστευθεί σε μας την υλοποίηση ενός επετειακού φιλμ.
Μετά απ' αυτά εντυπωσιάσθηκα πολύ λιγότερο, όπως ήταν φυσικό, όταν με κάλεσαν στη Βενεζουέλα για να γυρίσω ένα επετειακό φιλμ προς τιμήν του μεγάλου αγωνιστή της ανεξαρτησίας της Νότιας Αμερική, Σιμόν Μπολιβάρ.
*
Στο Λονδίνο με τη μεσολάβηση του Γκρήρσον -5- επρόκειτο να μου γίνει πρόταση από την πλευρά της αποικιακής διοίκησης της Αυτοκρατορίας για μια ταινία πάνω στην Αφρική. Με μία δέσμευσή μου: να δείξω με ποιο τρόπο η αποικιακή πολιτική της Αγγλίας είχε ως αποτέλεσμα την πνευματική ανάπτυξη και ευημερία των μαύρων!!
Ο Γκρήρσον είχε την ευφυΐα να μη μου μεταβιβάσει την πρόταση.
Το έμαθα αργότερα και στενοχωρήθηκα γιατί το καλό γούστο του Γκρήρσον υπερείχε της αίσθησης του χιούμορ που διέθετε: Θεέ μου, με τι θυμό θα έβγαινα και θα απαντούσα σε μια τέτοια πρόταση!
*
Πολύ αργότερα, ενώ βρισκόμουν στα σύνορα του Νέου Λαρέντο, ανάμεσα στο Μεξικό και στις ΗΠΑ, κάποιος μου πρότεινε να γυρίσω την ιστορία του Τέξας, διαβεβαιώνοντάς με ότι οι μεγαλοϊδιοκτήτες των τοπικών ράντσων θα μου έδιναν όσα άλογα ήθελα.

1. Θρυλική σκηνή της ταινίας.
2. Επίσης σημαντική σκηνή, στην οποία εφαρμόζεται το γνωστό "μοντάζ ατραξιόν" του Αϊζενστάιν για να κινητοποιηθεί το θυμικό του κοινού.
3.4 Ταινία του Αϊζενστάιν στην οποία, εκτός των άλλων, πολύ εντυπωσιακά αποτυπώνεται η παραγωγή και επεξεργασία γάλακτος.
5. Άγγλος πρωτοπόρος ντοκυμανταιρίστας.    



At Τρίτη, Μαρτίου 19, 2013 9:50:00 π.μ., Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

Ακόμα ένα μεγάλο ευχαριστώ, θα το ανεβάσω σήμερα κιόλας.

(δεν με πτοούν, οι δυσκολίες κάνουν την αναζήτηση ελκυστικότερη.)    



At Τρίτη, Μαρτίου 19, 2013 2:58:00 μ.μ., Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

Γράψε λάθος Χρήστο, η επόμενη ανάρτηση των "αυτοβιογραφικών" είναι προγραμματισμένη για 30 Μαρτίου. Μέχρι τότε έχω να συμπληρώσω 5-6 κενά - πρόκειται για κάποια αυτοβιογραφικά που έχω αφήσει μισοτελειωμένα στα "πρόχειρα".    



At Τρίτη, Μαρτίου 19, 2013 9:19:00 μ.μ., Anonymous Χρήστος :

Κατερίνα, τι οργάνωση είναι αυτή; Εντυπωσιάζομαι. Αλήθεια :-)    



At Τετάρτη, Μαρτίου 20, 2013 5:10:00 μ.μ., Blogger Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. :

Να μην εντυπωσιάζεσαι, πρόκειται για ένα ακόμα ψυχαναγκαστικό σύμπτωμα. Θα μου περάσει...
:-)    



» Δημοσίευση σχολίου